Apakah kesan pengasingan kuasa Peguam Negara dan Pendakwa Raya?

KERAJAAN melalui Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Undang-Undang dan Reformasi), Datuk Seri Azalina Othman Said ketika sesi penggulungan perbahasan usul Kajian Separuh Penggal (KSP) Rancangan Malaysia ke- 12 (RMK12) memaklumkan kepada Dewan Rakyat bahawa Kerajaan Persekutuan komited di dalam meneruskan reformasi undang-undang dengan pengasingan kuasa Pendakwa Raya dengan Peguam Negara.

Di dalam perkara ini, Kerajaan telah mewujudkan dua Jawatankuasa iaitu Petugas Khas Kajian Komparatif dan Kajian Petugas Khas Teknikal di dalam membuat kajian empirikal komprehensif dalam masa tempoh setahun untuk mengkaji cadangan pengasingan kuasa Pendakwa Raya dan Peguam Negara. 

Malah, kajian juga akan melibatkan beberapa peruntukan di dalam Perlembagaan Persekutuan yang memerlukan pindaan khusus bagi memastikan lantikan Peguam Negara bebas dan bukan dikawal oleh pelantikan Perdana Menteri seperti proses sedia ada.

Mengikut amalan sedia ada di dalam Perlembagaan Persekutuan, kuasa Peguam Negara adalah di bawah Perkara 145 mengikut budi bicara untuk memulakan, menjalankan atau memberhentikan apa- apa prosiding. 

Daripada segi amalannya, pengasingan kuasa Pendakwa Raya dan Peguam Negara dapat membantu Peguam Negara di dalam menumpukan usaha menasihati kerajaan berkenaan isu undang-undang. 

Manakala bagi Pendakwa Raya juga dapat menumpukan proses pendakwaan jenayah mana-mana pihak, termasuk Menteri yang telah melakukan apa-apa kesalahan mengikut undang- undang. 

Dengan keadaan sekarang, apabila berlakunya perubahan kepada Pihak kerajaan memerintah terdapat laporan dan pendakwaan bagi kes-kes berprofil tinggi juga dikatakan telah berubah. 

Malah, sesetengah pihak melihat bahawa ia boleh dijadikan alat untuk berlindung di sebalik Peguam Negara yang melakukan Pendakwaan di Mahkamah.

Untuk rekod setakat ini, apabila keputusan Peguam Negara untuk tidak meneruskan pendakwaan atau Rayuan di Mahkamah serta telah diputuskan bebas oleh Mahkamah, Mahkamah sering kali akan menjadi kesan persepsi yang akan menjejaskan sistem Kehakiman dan perundangan di Malaysia. 

Tanggapan ini perlu diubah serta mengembalikan kepercayaan rakyat kepada sistem Kehakiman yang bebas daripada campur tangan mana-mana pihak.

Berdasarkan keadaan terkini, terdapat beberapa Negara Komanwel yang telah cuba mengamalkan pengasingan konsep Peguam Negara dan Pendakwa Raya walaupun tidak sepenuhnya iaitu Australia, Hong Kong, India, Kenya dan Britain. 

Kajian-kajian dijalankan juga perlu meneliti berkenaan kebebasan pelantikan pihak-pihak di dalam badan Pendakwa Raya supaya tidak timbul dakwaan yang dipolitikkan setiap kali berlaku pertukaran Kerajaan. 

Diharapkan tindakan segera di dalam pengasingan kuasa Peguam Negara dan Pendakwa Raya dapat diambil dan dilakukan bagi memastikan undang-undang di Malaysia dapat dilaksanakan mengikut prinsip keadilan.  – The Merdeka Times

Muhamad Hisham Marzuki adalah Presiden Persatuan Peguam-Peguam Muslim Malaysia (PPMM).

Penafian: Artikel yang disiarkan The Merdeka Times ini adalah pandangan peribadi penulis. Ia tidak menggambarkan pendirian The Merdeka Times dalam isu yang dikupas.